Rolex Milgauss

De Rolex Milgauss neemt sinds 1956 een bijzondere plaats in binnen de Oyster-collectie. Het was het eerste polshorloge van de Geneefse manufactuur, dat dankzij een magnetisch schild niet beïnvloed werd door magnetische velden. De actuele uitvoering van de Rolex Air King beschikt ook over deze bescherming. Antimagnetische onderdelen, zoals de blauwe balansveer van Parachom, beschermen de andere Rolex-horloges. Dankzij het schild weerstaat de Milgauss magneetvelden met een sterkte van 1000 gauss. Dat verklaart ook de naam van het horloge, die bestaat uit het Franse woord 'mille' (duizend) en de meeteenheid 'gauss'.

Het horloge is dankzij een geschroefde bodem en eveneens geschroefde Twinlock-kroon ook tot 100 m (10 bar) waterdicht. Daardoor is de Milgauss niet alleen geschikt voor wetenschappers die tijdens hun werk te maken hebben met sterke magneetvelden. Het is ook een universele tijdmeter, die u tijdens het zwemmen of andere sporten kunt dragen. Door het sportief-elegante design is de Milgauss geschikt voor op kantoor; het horloge wordt gedragen door tal van CEO's en managers. De designkenmerken zijn onder andere een Oyster-kast met een diameter van 40 mm en een Oyster-band met drie rijen schakels. De middelste schakels zijn gepolijst, waardoor ze de elegantie van het horloge onderstrepen. Bijzonder opvallend zijn de oranje kleuraccenten. Zowel de secondewijzer in de vorm van een bliksemschicht, het opschrift 'Milgauss' als de minutenschaal aan de rand van de wijzerplaat zijn oranje. Het groene saffierglas is ook karakteristiek voor de Rolex Milgauss.

Een Rolex Milgauss met het referentienummer 116400GV en een Z-Blue-wijzerplaat kost nieuw ongeveer 6400 euro. Een tweedehands exemplaar koopt u voor rond de 5600 euro. De ref. 116400GV met een zwarte wijzerplaat en oranje indexen op 3, 6 en 9 uur bevindt zich in een vergelijkbaar prijssegment. De afkorting 'GV' in het referentienummer staat voor 'Glace Verte' en verwijst naar het groene saffierglas. Zonder dit speciale glas kost een Milgauss (ref. 116400) in ongedragen staat ca. 5800 euro en gedragen bijna 5000 euro.

De ref. 6541, die van 1956 tot begin jaren 60 werd geproduceerd, behoort tot de eerste Milgauss-modellen. Horloges met dit referentienummer zijn inmiddels zo zeldzaam dat ze bij veilingen voor prijzen van meer dan 150 000 euro onder de hamer gaan. Nog zeldzamer is de ref. 6543, die voor de 6541 in nog geringere oplage op de markt kwam. Voor een horloge met dit referentienummer is een prijs van 150 000 ook niet uitgesloten. Door de zwarte, draaibare lunette, de Oyster-kast en de Oyster-band lijken de 6541 en de 6543 op de eerste Submariner van Rolex.

Liefhebbers van vintage horloges watertanden vooral van de Rolex Milgauss met het referentienummer 1019 . Dit model werd vanaf begin jaren 60 tot 1988 geproduceerd. Hoewel dit een behoorlijk lange tijd is, is het horloge relatief zeldzaam. Dat komt doordat de Milgauss destijds niet zo gewild was en slechts in een beperkte oplage op de markt kwam. Dat maakt dit model uitermate interessant voor verzamelaars. Een ref. 1019 koopt u tweedehands vanaf ca. 20 000 euro. Deze prijs is een stuk hoger dan die van actuele modellen.

Het bijzondere aan de Milgauss is de hoge mate waarin dit horloge door de speciale balansveer en het metalen schild wordt beschermd tegen magnetisme. Het horloge deed in 1956 zijn intrede onder het referentienummer 6541. Dit model is extreem zeldzaam en wordt voor hoge bedragen aangeboden. In de beginjaren bestond de doelgroep van de Milgauss vooral uit wetenschappers en andere specialisten, die door hun beroep werden blootgesteld aan sterke magneetvelden. Rolex hoefde niet lang naar deze doelgroep te zoeken: in 1957 gingen de onderzoekers van het Europese laboratorium voor deeltjesfysica (CERN) aan de slag in Genève, waar ook Rolex is gevestigd. De medewerkers van CERN hadden tijdens hun werk dagelijks met magnetisme te maken.

De eenheid voor het meten van de sterkte van magneetvelden – om precies te zijn voor de magnetische fluxdichtheid – is genoemd naar de wiskundige Carl Friedrich Gauß. De eerste Milgauss van Rolex werd ontworpen voor een sterkte tot 1000 gauss en dankt zijn naam ook aan deze eigenschap. In 1988 werd de productie van dit model stopgezet, maar in 2007 werd de Milgauss weer in productie genomen.

Magneetvelden vormen een aanzienlijke bedreiging voor de nauwkeurigheid van polshorloges, waarbij vooral de balansveer gevoelig is voor afwijkingen. Dit gevaar doet zich niet alleen voor onder bepaalde werkomstandigheden, maar ook in het dagelijkse leven. In luidsprekers zitten bijvoorbeeld sterke magneten, die bij een horloge afwijkingen kunnen veroorzaken. Hetzelfde geldt voor elektromotoren, waardoor het probleem zich ook kan voordoen als u bijvoorbeeld met de tram reist. De Duitse horlogemaker Sinn onderzocht ongeveer 1000 horloges en stelde vast dat bijna 60% gemagnetiseerd was. De helft daarvan vertoonde zelfs sterke afwijkingen door magnetische velden.

Een van de belangrijkste aanpassingen die Rolex bij de moderne varianten van de Milgauss heeft doorgevoerd, is de balansveer van Parachrom. Deze blauwe veer bestaat uit een legering van niobium en zirkoon, die niet wordt beïnvloed door magneetvelden. Na een ontwikkelingstijd van vijf jaar stelde de manufactuur de balansveer  in 2005 voor. Een andere maatregel tegen magnetisme is het metalen schild , dat het uurwerk vrijwel geheel omsluit en afschermt volgens het principe van de Kooi van Faraday. Dit schild wordt gemaakt van een legering, waarvan Rolex de samenstelling geheim houdt. Andere fabrikanten gebruiken hiervoor zacht ijzer. Het antimagnetische schild van de Milgauss bestaat uit een boven- en onderkant, die de horlogemaker aan elkaar schroeft, nadat het uurwerk erin is gelegd. Het schild heeft alleen openingen voor de wijzerassen en de kroon.

De DIN 8309 van het Duitse Instituut voor Normalisatie schrijft voor dat een antimagnetisch horloge na blootstelling aan een magneetveld van 60 gauss 30 seconden per dag mag voor- of achterlopen. Met 1000 gauss overtreft dit speciale horloge van Rolex veruit de norm. Ook de nauwkeurigheid ligt duidelijk hoger dan de DIN 8309 verlangt: het horloge heeft een maximale afwijking van tussen de -2 en + 2 seconden per dag. Dankzij deze minimale afwijking heeft de Milgauss een COSC-certificaat.

Voor de gelijkmatige aandrijving van de wijzers is het manufactuurkaliber 3131 verantwoordelijk. Het automatische kaliber heeft een gangreserve van 48 uur en tikt met 28 800 halve omwentelingen per uur (4 Hz). Het uurwerk 3131 werd in 2007 geïntroduceerd toen de Milgauss ook weer in productie werd genomen. De centrale secondewijzer kan worden gestopt, waardoor u de tijd exact in kunt stellen. Nauw verbonden met de 3131 is het kaliber 3135 met datumweergave, dat in het duikhorloge Sea-Dweller wordt geplaatst. Bij de Milgauss wordt een datumvenster bewust vermeden, omdat deze extra functie een opening in het schild rond het uurwerk zou betekenen en de bescherming tegen magnetisme zou verzwakken.

De Milgauss heeft een diameter van 40 mm. Dankzij deze gemiddelde grootte kan het zowel om smalle als iets bredere polsen worden gedragen. De kast bestaat uit gepolijst edelstaal van het type 904L. Rolex geeft aan dat dit materiaal uiterst robuust en bestand tegen corrosie is. Het horloge is verder tot 10 bar (100 meter) waterdicht en het beschikt over een Twinlock-kroon met een dubbele pakking. U kunt uw Milgauss tijdens het zwemmen, snorkelen of duiken dus rustig omhouden.

Het groenachtige saffierglas wordt omringd door een gepolijste lunette. De wijzerplaat is beschikbaar in het zwart, wit of blauw. Bij de witte versie zijn de indexen fel oranje. Op de zwarte wijzerplaat hebben de indexmarkeringen op 3, 6 en 9 uur ook deze felle kleur, de andere zijn wit. De blauwe variant heeft alleen witte markeringen. Het opvallendste kenmerk van de Rolex Milgauss is de oranje secondewijzer, die eindigt in een op een bliksemschicht lijkende pijlvormige punt. Het is de blikvanger van dit verder bescheiden en neutraal vormgegeven horloge.

De horlogeband met drie rijen schakels bestaat net zoals de kast uit edelstaal van het type 904L. Het gaat hier om een Oyster-band, die u ook bij veel andere Rolex-modellen ziet. De middelste rij schakels is gepolijst, de twee buitenste rijen zijn mat geborsteld. Dankzij het Easylink-systeem kunt u de horlogeband eenvoudig en maximaal 5 mm in lengte verstellen.

Ook andere merken houden zich bezig met het thema antimagnetisme. Vooral Omega zet met de Aqua Terra >15.000 Gauss uit de Seamaster-collectie op dit gebied zijn beste beentje voor. Samen met het Zwitserse instituut voor metrologie (METAS) riep Omega in 2014 zelfs een nieuw keurmerk in het leven. Elk horloge dat voldoet aan meerdere testcriteria, waaronder bestand zijn tegen magneetvelden van 15 000 gauss, krijgt van METAS het predicaat Officially Certified.

Als u bij IWC naar antimagnetische horloges zoekt, komt u ongetwijfeld bij de Ingenieur Automatic uit, die dankzij een mantel van zacht ijzer ook ongeveer 1000 gauss verdraagt. Bij Sinn is de modelreeks 756 tot deze waarde beschermd. De trend bij antimagnetische horloges gaat meer en meer in de richting van het gebruik van antimagnetische materialen als silicium.

De Rolex Milgauss -modellen werden in de jaren 50 ontworpen voor een kleine groep van specifieke gebruikers. Tegenwoordig zijn het gewilde vintage horloges, die door hun destijds beperkte oplage zeldzaam en duur zijn. Ondertussen is gebleken dat het geen uitzondering is dat horloges als gevolg van magneetvelden afwijkingen vertonen. Door de antimagnetische Parachrom-balansveer en een magnetisch schild, dat het uurwerk afschermt, bestrijdt de Milgauss dit probleem doeltreffend. De edelstalen kast, het groene saffierglas en de opvallende secondewijzer maken dit horloge geschikt voor iedereen die een sportief-elegante, maar ook ongebruikelijke Rolex zoekt.