De Zwitserse firma Ulysse Nardin blikt terug op een geschiedenis van 170 jaar. Het luxehorlogemerk staat bekend voor buitengewone complicaties en uiterste nauwkeurigheid. Het wordt beschouwd als één van de leiders op vlak van siliciumtechniek.
Vooral scheepschronometers verleenden Ulysse Nardin haar roem. Tot op vandaag herinnert een anker in het logo aan de maritieme afkomst van de manufactuur. In het begin van de 21ste eeuw wordt het assortiment opgedeeld in vier collecties: Marine, Functional, Exceptional en Classical. Zoals de naam reeds prijsgeeft, bevat de collectie Marine duikhorloges zoals de
Marine Diver en de
Marine Chronometer. Dit laatste polshorloge is een herinnering aan de scheepshorloges van vroeger. Praktische horloges met een eeuwigdurende kalender, chronograaf- of GMT-functie vindt u terug in de collectie Functional. Het horloge
Freak uit de modelreeks Exceptionel zorgde in 2001 voor veel sensatie.
De Freak is één van de eerste horloges met onderdelen uit silicium. In de horlogewereld geldt het als hét materiaal van de toekomst. Ulysse Nardin is een pionier onder de horlogemakers die zich bezighouden met de siliciumtechnologie. Ook het design van de Freak is revolutionair; het heeft namelijk geen wijzerplaat, kroon of wijzers. Opwinden gebeurt via het deksel, de tijd instellen via de lunette en het weergeven van de tijd neemt het uurwerk op zich. Modellen met geskeletonneerde wijzerplaat herinneren aan horloges van
Vacheron Constantin. De collectie Classical bevat klassieke gouden polshorloges met een armband uit alligatorleder. Emaillen wijzerplaten die met de hand beschilderd zijn verlenen talrijke modellen een artistiek uiterlijk en meer waarde.
Ulysse Nardin in het Guinness Book of Records
Met de zogenaamde "Trilogy of Time" werd Ulysse Nardin opgenomen in het Guinness Book of Records. De trilogie bestaat uit de Astrolabium uit 1985, de Planetarium uit 1988 en de Tellerium uit 1992. De eerste berekeningen die het universele genie Ludwig Oechslin in het begin van de jaren '80 voor deze ingewikkelde uurwerken maakte, waren op een simpel zakrekenmachientje van Texas Instruments. Hij berekende de Astrolabium zo nauwkeurig dat het op 144 000 jaar maar één dag afwijkt. Deze prestatie was een vermelding in het Guinness Book of Records waard. Het uiterst ingewikkelde polshorloge toont niet enkel de positie van de zon, maan en sterren, het deelt bovendien mee wanneer het schemert, welke maan het is en wanneer de zon en de maan opkomen en ondergaan.
De Planetarium was niet minder ingewikkeld. Naast de tijd kon u ook de positie van de planeten Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus in verhouding tot de aarde en de zon aflezen. De Tellurium deelde naast zonsop- en ondergang, ook maans- en zonsverduisteringen mee. En alsof dat nog niet genoeg was: het polshorloge visualiseerde de draaiing van de aarde gezien vanaf de Noordpool. Een flexibele veer liep in een boog over de weergave van de wereldbol en stelde het tijdverloop van de Kreeftskeerkring tot de Steenbokskeerkring voor. Bovendien toonde het horloge aan op welk deel van de aarde de zon scheen.
De horlogentrojka was voor Ulysse Nardin een wedergeboorte. De quartzcrisis had de traditionele onderneming namelijk zo hard getroffen dat men in 1983 bijna de deuren moest sluiten in Le Locle. Dankzij de ondernemer Rolf Schnyder, muzikant Dieter Meier (Zwitserse band Yello) en zijn broer Balthasar die in Ulysse Nardin investeerden, kwam de zaak weer boven water.
1846: het begin van een unieke geschiedenis
In 1846 richtte de 23-jarige Ulysse Nardin zijn gelijknamige horlogefabriek in Le Locle op. Hij ging in de leer bij zijn vader Léonard-Frédéric Nardin en werd zo de tweede horlogemaker in de familie. Zoonlief wilde echter nog meer kennis opdoen en ging aankloppen bij horlogespecialist William DuBois. In 1876 stierf Ulysse op 53-jarige leeftijd. Zijn zoon Paul-David trad in zijn voetsporen en leidde voortaan de firma. De Zwitserse regering verzocht Nardin een buitengewoon zakhorloge te maken voor de wereldtentoonstelling in 1893. Samen met C. H. Jarot ontwierp hij een zakhorloge van 115 mm x 90 mm met een rijkelijk versierde behuizing uit roodgoud en zilver. De kast op zich woog maar liefst 463 gram. Aan de afwerking besteedde men meer dan 1200 werkuren. Oorspronkelijk was het zakhorloge uitgerust met een chronometerfunctie, maar op vraag van de latere eigenaar tikte er vanaf 1906 een chronograafkaliber met minutenrepetitie in het enorme ding. Meer dan 100 jaar was het prachtige horloge spoorloos verdwenen, tot het in 1996 weer opdook – in het jaar van de firma's 150-jarige bestaan. Toenmalig meerderheidsaandeelhouder Rolf Schnyder veilde het zakhorloge bij Antiquorum voor 87 301 dollar.
Kalibers met silicium en diamanten
Al in 2001 trok de Freak de aandacht van het vakpubliek. Verantwoordelijk daarvoor was het extravagante uiterlijk, maar ongetwijfeld ook de onderdelen uit silicium. De voordelen van dit materiaal zijn dat het antimagnetisch is, de balans niet gesmeerd moet worden en het materiaal veel lichter is dan bijvoorbeeld staal. Dankzij deze eigenschappen worden de bouwgroepen zoals balans en ankergang ongevoelig voor magneetvelden en hebben ze nog amper onderhoud nodig.
Met de Marine Chronometer doet Ulysse Nardin er nog een schepje bovenop: een silicium ankergang met diamanten in het kaliber UN-118 was in 2012 een novum. De firma Sigatec produceert deze delen en maakt sinds 2006 deel uit van Ulysse Nardin. Daardoor is de horlogefirma één van de weinige die haar siliciumcomponenten zelf kan maken.
Verantwoordelijk voor deze baanbrekende ontwikkeling zijn Ludwig Oechslin en Pierre Gygax, technisch leider bij Ulysse Nardin. Gygax nam in april 2000 contact op met het Zwitserse centrum voor Elektronica en Microtechniek (CSEM) in Neuchâtel, dat onder andere voor de lucht- en ruimtevaartindustrie werkt. Al in september van dat jaar leverde CSEM de eerste onderdelen uit silicium, die door middel van diepetsen geproduceerd werden. In vergelijking met gebruikelijke methodes is deze techniek nauwkeuriger en in staat moeilijkere vormen te creëren.
Hoe harder en gladder de oppervlaktes van een ankergang zijn, hoe beter het horloge loopt. Diamant is dus het perfecte materiaal voor deze bouwgroep. Natuurlijke diamanten zijn buitengewoon duur en omwille van hun kristalstructuur moeilijk te bewerken. Het alternatief is synthetische diamant. In het begin van 2002 wendde Ulysse Nardin zich tot de nog jonge Vennootschap voor Diamantproducten (GFD) in Ulm. Het bedrijf is gespecialiseerd in het vervaardigen van synthetische diamanten en gebruikt daarvoor het CVD-proces (chemical vapor deposition), een vorm van chemische opdamping. De opbouw van kunstmatige diamanten gaat laag per laag. Verbeteringen van het proces resulteerden in ragfijne laagjes uit nanokristallijn diamant. Silicium onderdelen met zo'n jasje vertonen de eigenschappen van een zuivere diamant, maar zijn veel gunstiger en geschikt voor massaproductie.
Ulysse Nardin – uitvinder van de horlogemakerij
Sinds zijn ontstaan staat het horlogemerk Ulysse Nardin voor vernieuwing, uiterste nauwkeurigheid en gesofisticeerde complicaties. De marine chronometers van de fabrikant stonden bekend voor hun enorme precisie en werden gebruikt door talrijke zeemachten. Complexe complicaties in de modellen Astrolabium, Planetarium en Tellerium verleenden de firma in de jaren '80 en '90 nieuwe roem. Sinds het begin van de 21ste eeuw is het horlogemerk uit Le Locle één van de pioniers op vlak van siliciumtechnologie. Dankzij Ulysse Nardin veranderen antimagnetische bouwgroepen die niet geolied moeten worden de horlogewereld sindsdien ingrijpend.
